Whey Protein và sự cần thiết đối với cầu thủ bóng đá

Bóng đá là không chỉ là môn thể thao đòi hỏi tố chất và tài năng của cầu thủ. Trong thế giới hiện đại ngày nay, đó còn là một môn khoa học với những phân tích, tính toán. Bên cạnh chế độ luyện tập phù hợp, chế độ ăn uống có thể ảnh hưởng đến hiệu suất, mức độ rèn luyện và chịu đựng khi tập luyện và thi đấu.

Mỗi cầu thủ bóng đá cần nhận thức được mục tiêu dinh dưỡng cá nhân của họ và có chiến lược ăn uống để đáp ứng những mục tiêu đó.

Hôm nay, chúng ta sẽ cùng chuyên viên dinh dưỡng Nguyễn Ngọc Trâm Anh của PVF tìm hiểu về thực phẩm bổ sung whey protein và vai trò của nó đối với các cầu thủ bóng đá.

Whey Protein là gì?
Whey Protein là một trong những protein được tìm thấy từ đạm sữa, là sản phẩm phụ của quá trình sản xuất phô mai. Whey Protein thường được sản xuất ở dạng bột, có thể sử dụng bằng cách pha (lắc) cùng nước, là thành phần của các sản phẩm như thanh protein (protein bar).
Whey Protein cung cấp một lượng đáng kể tất cả các amino acid cần thiết, là các amino acid có khả năng hấp thụ nhanh.
Whey Protein có những loại gì?
Có 3 loại Whey Protein hiện có là Whey Protein cô đặc (concentrate), cô lập (isolate) và thủy phân (hydrolysate), tuy nhiên, sự khác biệt về cách sản xuất và xử lý của 3 loại này như sau:
– Cô đặc (Concentrate): Loại này chứa 70 – 80% Protein, đồng thời chứa lactose, chất béo. Loại này thường có vị khá ngon.
– Cô lập (Isolate): Loại này chứa trên 90% protein, ít lactose và chất béo.
– Thủy phân (Hydrolysate): Loại này được thủy phân để cơ thể hấp thụ nhanh hơn.
Vậy thực phẩm bổ sung Whey Protein có chức năng gì?
– Whey Protein có khả năng tăng cường lượng protein tiêu thụ ngoài bữa ăn thông thường. Trong đó, Protein là thành phần chính xây dựng nên khối cơ trong cơ thể người. Không chỉ vậy, protein còn đóng vai trò vào những cấu trúc quan trọng khác như gân, dây chằng, cơ quan nội tạng, da dẻ, tham gia vào hoạt động của phân tử, hormone, chuyển hóa và dẫn tryền thần kinh.
– Protein là sự tổng hợp của các amino acid, trong đó, amino acid là những phân tử nhỏ cấu thành nên Protein. Một số loại amino acid có thể tự tổng hợp bên trong các tế bào, ngược lại, có 9 loại amino acid cần thiết chỉ có thể được tổng hợp từ thực phẩm ăn vào.
– Do vậy, whey protein là một trong những thực phẩm đảm nhận việc bổ sung 9 loại amino acid cần thiết cho cơ thể.
Whey Protein đóng vai trò như thế nào trong phát triển cơ bắp cho vận động viên?

Nhìn chung, whey protein là cách hiệu quả để bổ sung thêm protein vào chế độ ăn hàng ngày. Từ những hiệu quả đã được chứng minh, whey protein được khuyến khích sử dụng trong và sau khi tập luyện thể thao, ở thời điểm này, sự tổng hợp Protein tại cơ bắp sẽ đạt mức cao nhất.

Cầu thủ của đội Sheffield United sử dụng thực phẩm bổ sung Whey protein.

Đặc biệt đối với cầu thủ đá bóng, protein cần được tiêu thụ ngay sau khi trận đấu kết thúc để cơ bắp có thể đạt khả năng hồi phục tốt nhất sau 90 phút hết mình trên sân.
Do vậy, một giải đấu với lịch thi đấu dày đặc đòi hỏi việc phục hồi sau trận đấu phải được thực hiện thường xuyên và nghiêm túc.
Liều lượng an toàn và tác dụng phụ cho người tập thể thao:
Đạm whey là thực phẩm khá an toàn khi được sử dụng theo liều lượng được khuyến cáo sử dụng trên bao bì. Với người trưởng thành, lượng protein tối ưu để kích thích tổng hợp protein tại cơ bắp là 0.3g/kg cân nặng, thông thường sẽ tương ứng với 1 muỗng whey protein.

Hiện tại, ít có kết quả chính xác nghiên cứu về tác dụng phụ của whey protein, tuy nhiên với những người mắc Hội chứng không dung nạp lactose, whey protein có thể gây những triệu chứng khó chịu cho đường tiêu hóa như đầy bụng, ợ hơi hoặc tiêu chảy.

Tóm lại, whey protein có giá trị dinh dưỡng lớn và là nguồn protein chất lượng cao, phù hợp cho vận động viên thể thao. Tuy nhiên, whey protein chỉ được coi là thực phẩm bổ sung hỗ trợ cho hiệu suất luyện tập, thi đấu và hồi phục, do vậy, người sử dụng vẫn cần lưu ý và ưu tiên một bữa ăn cân bằng dinh dưỡng lên hàng đầu.

• Trâm Anh/PVF

Tài liệu tham khảo
(1) Salehi A, Gunnerud U, Muhammed SJ, Ostman E, Holst JJ, Björck I, Rorsman P. The insulinogenic effect of whey protein is partially mediated by a direct effect of amino acids and GIP on β-cells. Nutr Metab (Lond). 2012 May 30;9(1):48
(2) Kimball SR, Jefferson LS. Signaling pathways and molecular mechanisms through which branched-chain amino acids mediate translational control of protein synthesis. J Nutr. 2006 Jan;136(1 Suppl):227S-31S
(3) Boirie Y, Dangin M, Gachon P, Vasson MP, Maubois JL, Beaufrère B. Slow and fast dietary proteins differently modulate postprandial protein accretion. Proc Natl Acad Sci U S A. 1997 Dec 23;94(26):14930-5.
(4) Moore, D. R., M. J. Robinson, J. L. Fry, J. E. Tang, E. I. Glover, S. B. Wilkinson, T. Prior, M. A. Tarnopolsky and S. M. Phillips (2009). Ingested protein dose response of muscle and albumin protein synthesis after resistance exercise in young men. Am J Clin Nutr 89(1): 161-168.